Kabinet houdt vast aan loondispensatie
Staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken heeft donderdag laten weten dat het kabinet vast houdt aan het voornemen om de loonkostensubsidie voor arbeidsgehandicapten te vervangen door een zogeheten loondispensatie. Dit naar aanleiding in een Kameroverleg over de voortgang van de Participatiewet. Onderdeel van die wet is de afspraak dat er 100.000 banen in de marktsector en nog eens 25.000 bij de overheid worden gecreëerd voor mensen die arbeidsbeperkt zijn door ziekte of handicap. Mede gefinancierd door middel van loonkostensubsidie.
Omstreden maatregel
De loondispensatie houdt in dat werknemers met een arbeidsbeperking voortaan betaald worden conform hun productiviteit. Het kleine deel salaris dat zij krijgen wordt aangevuld met een uitkering van de gemeente. Nu verdienen deze mensen nog het minimumloon. De werkgever betaalt het volledige loon en krijgt vervolgens een loonkostensubsidie op basis werkelijke loonwaarde. De werkgever wordt dus door de gemeente gecompenseerd voor het verschil tussen het salaris en de werkelijke loonwaarde van de werknemer. Afschaffing van de loonkostensubsidie betekent een verslechtering voor de arbeidsgehandicapte, omdat het in de praktijk zou betekenen dat zij onder het minimumloon kunnen uitkomen. Op jaarbasis scheelt dit zo’n € 5.000 netto.
Redenering Kabinet
Volgens Van Ark zal de loondispensatie werkgevers prikkelen om eerder arbeidsgehandicapten in dienst te nemen omdat er dan sprake is van één regeling. Met de gedachte dat mensen allemaal met hetzelfde instrument worden geholpen, zodat het voor werkgevers niet uitmaakt wie ze aan het werk hebben. De vraag is of een werkgever op zoek is naar één regeling of dat de werkgever op zoek is naar een passende werknemer voor het vacante werk.
Doelstelling niet gehaald
Opvallend is dat werkgevers redelijk op schema liggen als het gaat om het bieden van werkplekken voor gehandicapten door middel van de zogenaamde garantiebanen. Degene die verzaakt is juist de overheid. Die heeft inmiddels al een quotumwet aan de broek omdat de beoogde doelstellingen achterblijven. Met verplicht beschut werk is het nog dramatischer. Het beschut werk komt ondanks de wettelijke verplichting voor gemeenten nog steeds niet of nauwelijks van de grond. Er zijn in 3 jaar tijd 735 beschutte banen gerealiseerd van de op termijn beoogde 30.000, waaraan het kabinet ook nog eens 20.000 extra banen wil toevoegen. Wat is nu het probleem en van wie?
Kwetsbare doelgroep
Degene die in de problemen komen is wel duidelijk. Dat zijn de mensen met een arbeidsbeperking. In de nieuwe situatie worden zij geconfronteerd met meerdere inkomstenbronnen. Bovendien bouwt de werknemer bij loondispensatie geen pensioen meer op, en kan hij geen aanspraak maken op een werkloosheid- of arbeidsongeschiktheidsuitkering. Maar bovenal, het inkomen gaat van minimumloon naar bijstandsniveau.Werken loont dus op deze manier niet.
Garantiebanen en Beschut werk
De aanvankelijk redenering onder de Participatiewet was dat de instroom van gehandicapten in de Sociale Werkvoorziening per 1 januari 2015 wordt stopgezet. Daarvoor in de plaats komt een regeling voor zeer kwetsbare doelgroepen. De zogenaamde Beschut werkplekken. In totaal moeten dit er 30.000 worden. Daarnaast komen er zogenaamde Garantiebanen, waarvan 100.000 bij bedrijfsleven en 25.000 bij de overheid. Mede gefinancierd met loonkostensubsidie. Dat laatste wordt nu afgeschaft. Conclusie. De overheid verzaakt haar opdracht en legt de rekening daarvoor neer bij de zwakste partij. De kwetsbare doelgroepen op de arbeidsmarkt, waarvoor het al lastig is om werk te bemachtigen en financieel rond te komen.